روان‌درمانی یا روان‌فروشی؟ پشت‌پرده کوچینگ‌های آنلاین در ایران (چرا باید قبل از هر جلسه‌ای، این حقایق را بدانی)
یک‌شنبه، ۵ مرداد ۱۴۰۴
بخش اول: یک صنعت چندصد میلیاردی روی زخم‌های مردم
در ایران ۱۴۰۳، هزاران صفحه اینستاگرامی با اسامی دل‌فریب مثل "مرکز شفای درون"، "کوچ ذهن آگاه" یا "درمانگر عاطفی" مشغول فعالیت هستند. برخی با مدرک بین‌المللی، برخی با دوره ۵۰ دلاری، و برخی حتی بدون هیچ آموزشی، فقط با ظاهر خوش و زبان فریبنده.
اما سوال اینجاست: آیا این افراد برای نجات روان مردم اینجا هستند یا فقط برای سود؟
کوچینگ در بسیاری از موارد، از مسیر خودش خارج شده و به یک تجارت پرمنفعت با ظاهر معنوی تبدیل شده است. بعضی‌ها حتی از اضطراب و افسردگی مردم، فرصت طلایی ساختند. در واقع، اینجا بازار است؛ بازاری از درد، رنج، و وعده‌های پوشالی.
بخش دوم: کدام درد واقعی‌ست؟ کدام درمان واقعی‌تر؟
یکی از خطرناک‌ترین ترفندها این است که به مردم القا می‌شود اگر مشکل داری، یعنی هنوز خودت را نشناخته‌ای و باید وارد مسیر «کوچینگ» شوی. اما اینجا خطی باریک است:
بین کمک کردن و سوءاستفاده کردن از آسیب مردم.
برخی کوچ‌ها، بدون آگاهی از سوابق ترومای مراجع، وارد لایه‌های عمیق روان او می‌شوند، بدون اینکه ابزارهای علمی روان‌درمانی را داشته باشند. این یعنی بازی با روان انسان، بدون ضمانت.
بخش سوم: «اگر تغییر نکردی، مشکل از خودته»؛ بزرگ‌ترین دروغ قرن
یکی از جملات رایج در کوچینگ‌های سطحی این است:
اگر بعد از این دوره عوض نشدی، یعنی به اندازه کافی تلاش نکردی.
این جمله، تنها یک چیز را اثبات می‌کند: کوچ تو، مسئولیت خودش را نمی‌پذیرد.
پادذهن به‌وضوح با این بازی روانی مقابله می‌کند. ما می‌گوییم:
تغییر، نیازمند فرآیند است؛ نه فقط انگیزه یا جملات قشنگ.
بخش چهارم: چطور پادذهن متفاوت است؟
پادذهن، برخلاف بسیاری از کوچ‌ها، محصول «ادعا» نیست؛ بلکه حاصل سال‌ها مشاهده، مطالعه، آزمون، شکست و بازآموزی ذهنی‌ست.
ما نمی‌گوییم نجاتت می‌دهیم. ما ابزار می‌دهیم. تمرین. چالش. مدیتیشن کاربردی. بازنویسی باورها. آن هم نه با جلسات وابسته‌کننده، بلکه با آموزش برای استقلال روانی.
بخش پنجم: مراقب گوروهای جدید باش؛ این بار با اینترنت
در گذشته، گوروها در لباس عرفا و بزرگان ظاهر می‌شدند. امروز، کت‌شلوار می‌پوشند، حلقه انرژی می‌فروشند، NFT روانی می‌سازند و دوره‌های ۸ میلیون تومانی برگزار می‌کنند. نتیجه؟ یک جامعه زخمی‌تر، اما با لبخند مصنوعی.
اگر کسی ادعا می‌کند با چند جلسه تو را "به نور تبدیل می‌کند"، باید ترسید نه اعتماد کرد.
بخش ششم: روان‌درمانی دیجیتال + هوش مصنوعی = فاجعه یا فرصت؟
ظهور ابزارهای AI برای مدیتیشن، ژورنالینگ هوشمند و کوچینگ صوتی باعث شده خیلی‌ها فکر کنند همه‌چیز اتوماتیک شده. اما باید پرسید:
آیا هوش مصنوعی می‌تواند ریشه زخم‌های انسانی را بفهمد؟ یا فقط نسخه می‌پیچد؟
پادذهن در آستانه ترکیب هوشمندانه‌ای از انسان و تکنولوژی‌ست: نه حذف انسان، نه اعتیاد به ابزار؛ بلکه هدایت ذهن، با ذهن.
جمع‌بندی: این بار به جای "کوچ"، خودت را انتخاب کن
پادذهن می‌گوید:
به جای اینکه منتظر کسی باشی تا نجاتت دهد، یاد بگیر خودت، خودت را نجات دهی.
اگر می‌خواهی از دایره‌ی وابستگی، روان‌فروشی، جملات خوش‌رنگ ولی بی‌محتوا عبور کنی، وقتش است متفاوت فکر کنی.
📣 دعوت واقعی:
دوره «جادوگر زندگی خود باش» هیچ معجزه‌ای نمی‌فروشد، اما یک مسیر واقعی برای بیداری ذهنی و ساخت درونت ارائه می‌دهد. کن.
